ถ้าหากถามคนสูบบุหรี่ว่า “ทำไมจะต้องสูบบุหรี่” คำตอบที่ได้รับจากบุคคลเหล่านี้เกือบจะร้อยเปอร์เซ็นต์ คือ “สูบเพื่อคลายเครียด” และก็เป็นเหตุผลหลักที่คนสูบบุหรี่ใช้เป็นข้ออ้างที่จะสูบต่อไป แม้ว่าจะทราบว่าบุหรี่นั้นมีโทษต่อสุขภาพของตนแล้วก็คนที่อยู่รอบข้างจำนวนมากเพียงใดก็ตาม พวกเรามาดูกันว่าความเชื่อที่ว่าการสูบบุหรี่ช่วยคลายเครียดได้นั้นเป็นเรื่องจริงหรือเท็จกันแน่
กลไกการเสพติดนิโคตินจากบุหรี่
นิโคติน คือสารเคมีที่มีอยู่ตามธรรมชาติในใบยาสูบ เมื่อสูบหรือบด สารนิโคตินจะซึมผ่านถุงลมในปอดหรือเยื่อบุช่องปากไปสู่กระแสเลือด ทำให้เลือดจะถูกสูบฉีดไปยังสมองภายในระยะเวลาเพียงแค่ 7 วินาทีและไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารที่ทำให้เกิดความสุขและความรู้สึกพอใจ ที่มีชื่อว่าสารโดปามีน รวมทั้งสารนอร์อิพิเนฟรินที่ทำให้รู้สึกตื่นตัว สดชื่น กระปรี้กระเปร่า อารมณ์ดีขึ้น และผ่อนคลายจากความเครียด
ภายหลังจากการสูบบุหรี่ในแต่ละครั้ง นิโคตินที่ได้รับจะถูกทยอยขับออกมา คนติดบุหรี่ก็เลยรู้สึกอยากสูบมวนต่อไปเรื่อยๆเพื่อรักษาระดับนิโคตินให้คงไว้แล้วก็ช่วยทำให้รู้สึกบรรเทาเหมือนในระหว่างที่สูบบุหรี่ เมื่อระดับนิโคตินภายในร่างกายลดต่ำลงก็จะเกิดความรู้สึกอารมณ์เสีย กระวนกระวาย และก็ต้องการดูดบุหรี่ขึ้นมาอย่างมาก
เพราะฉะนั้น การสูบบุหรี่เพื่อคลายเครียดก็เลยเป็นเสมือนข้ออ้างที่ผู้สูบบุหรี่ใช้บอกกับตนเองเมื่ออยากรู้สึกพอใจจากสารนิโคตินในบุหรี่แค่นั้น เนื่องจากว่าจริงๆแล้วในบุหรี่ไม่มีสารอะไรก็ตามที่ช่วยขจัดความเคร่งเครียดได้ ความบรรเทาที่เกิดจากการสูบบุหรี่จะคงอยู่เพียงแค่ชั่วขณะหนึ่ง ก่อนที่จะตามมาด้วยอาการถอนนิโคตินดังที่กล่าวไปข้างต้น ทำให้คนที่สูบบุหรี่เสพติดรวมทั้งต้องการที่จะสูบต่อไป
สารพิษในบุหรี่
ในบุหรี่ 1 มวนประกอบด้วยใบยาสูบกระดาษที่ใช้มวน และสารเคมีหลายร้อยชนิดที่ใช้ในการปรุงแต่งกลิ่นและรส ซึ่งเมื่อองค์ประกอบเหล่านี้เกิดการเผาไหม้จะก่อให้เกิดสารเคมีมากกว่า 4,000 ชนิด และมีถึงประมาณ 250 ชนิดในนี้ที่เป็นอันตรายต่อการทำงานของอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย และมากกว่า 60 ชนิดเป็นสารก่อมะเร็ง
เทคนิคง่ายๆ ในการอดบุหรี่ด้วยตัวเอง
-สำรวจความพร้อมของตนเองทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ว่ามีมากน้อยแค่ไหน
-หาเป้าหมายและแรงจูงใจในการเลิกบุหรี่
-สร้างกำลังใจให้ตนเอง มีความตั้งใจ มุ่งมั่นจริงจังที่จะเลิกบุหรี่ให้สำเร็จ
-หากิจกรรมอื่นๆ ทำเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจเมื่อรู้สึกอยากบุหรี่ เช่น ออกกำลังกาย ทำงานอดิเรกที่ชอบ เป็นต้น
-หากมีอาการหงุดหงิด กระวนกระวาย และอยากอยากสูบบุหรี่มากในระหว่าง 2 สัปดาห์ ถึง 1 เดือนหลังจากเริ่มเลิกบุหรี่
-ป้องกันการกลับไปสูบซ้ำโดยให้ระลึกเสมอว่าหากมีมวนที่หนึ่งย่อมต้องมีมวนต่อไปตามมาอย่างแน่นอน รวมทั้งรู้จักหลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นที่ทำให้เกิดความอยาก ทั้งจากภายนอกและภายใน
สนับสนุนโดย Kardinal stick